Sizlerle bir sey paylasmak istiyorum, bizim eve gelen yardimcimiz artik gelmiyor bir kac haftadir. Torunu oldu ona bakacak. Buralarda bir yardimci bulmakta tam bir olum. Derin uzuntuler icindeyim o yuzden burada sizinle ekteki video'yu sevgili yardimcimiz bize uc yildir bakan derleyen, toplayan, evimizi tertemiz piri pak yapan Ina'nin sevgili anisi icin paylasmak istiyorum.
Funny thing happened on the way to forum filminden, Dean Martin, Orson Welles, Jack Gilford, Pat Crowley´den,


EVERYBODY OUGHT TO HAVE A MAID   
                 (Herkesin bir hizmetcisinin olmasi lazimdir.)

ME TOOOOOOOOOOOO. 

Hollanda'da Alisveris Sonuc

Rotterdam Merkezinin savas oncesi gorunumu

Hep Amsterdam'da alisverisi konustuk tabii ki cunku orasi turistik bir yer. Ama boyle daha az turistik olan sehirler var, Amsterdam merkezin disi var. Rotterdam sehir merkezi var mesela. Burasinin ozelligi, biraz tarihe gidelim (tarih cok severim ben). Rotterdam limanı uzun sure dunyanin en buyuk limani oldu, su günlerde Singapur. Nakliye sektorunun çok geliştiği bir yer, yani mal gelir mal gider o yüzden Rotterdam çok buyuk, cosmopolitan (dunya da adini sayabileceginiz her ulkeden insan var) ve ticaret sehri. Ikinci Dünya savasi sirasinda Rotterdam sehir merkezi Almanlar tarafindan bombalanip yerle bir edilmis daha doğrusu yok edilmis, bombalamanın hemen sonrasında gonulluler biraraya gelip önce bombalamada evlerini kaybedenler icin geçici konutlar, sonrada sehir merkezini bastan asagi yeniden modern bir tarzda planlı ve programlı olarak insa etmisler. O yüzden Rotterdam şehir merkezinde 17. yuzyildan kalma mimari şaheserleri degil savaş sonrasında yapilmis gozkamastirici modern mimari ornegi yapıları görebilirsiniz. Neyse alışveriş diyorduk, tarihe geri döneceğiz netekim tarih çok önemli.

Rotterdam Merkezin savas sonrasi modern goruntusu

Simdi buraya gezmeye gelenler geriye elbette elleri boş donmeyecekler  Hediye falan almak lazım.
Benim tavsiyem tabii ki turistik magazalardan hic bir sey almayin. Mesela şöyle magazalar var             "Mars Kramer"," Blokker" buralarda oyuncaklar, ev aksesuarları, temizlik arac ve gereçleri (hoş o size lazım değil tabii) enteresan mutfak esyalari, sepetler, fincanlar, mumlar, ortuler ne ararsan var. Fiyatlar hem cok uygun kalite cok guzel, Kozmetik, parfümeri ve reçetesiz ilaçlar (mesela balık yagi, zayıflama ilaçları, vitaminler, agri kesiciler) icin " Kruidvat" ve "Dessing" var, free shoplarda kendinizi heba etmeyin. Icki icin "Gall&Gall" 100 ml'i asan sivilari tabii ki el bagajinda degil valizinizde tasiyorsunuz. "Xenos" adli dukkanda yine ev aksesuarları, ufak mobilyalar, cerceveler, aynalar, yemek setleri, fondu setleri, konserve yiyecekler, soslar, ortuler, hazır perdeler, tepsiler, tutsuler vs. enteresan da bir tarzi vardir bu dukkanin. Hollanda'ya gelip te peynir almadan dönmek olmaz. Hem süpermarketlerde hem de özel peynir dukkanlarinda dunyanin her yerinden cesit cesit peynir bulmak mumkun. Sokak pazarlarini unutmayalim her mahallenin belirli gunlerde kendi pazarları var benim bildiklerim mesela; Cuma gunleri Schiedam merkezde belediye binasinin karsissinda kurulur. Rotterdam Marconiplein ve Rotterdam Blaak'ta  Cumartesi gunleri kurulur, ozellikle Blaak'taki çok buyuktur, elbiseden, ete, tereyagi, peynir, sebze, meyve, cicekten antika'ya kadar hersey bulunur merakı olanlara tavsiye. Bir de Brocant pazarları vardir o da belli zamanlarda belli yerlerde bulunur bu pazarlar da eski ya da eskitilmis, buralarin koy (country) tarzında inanılmaz güzellikte ev aksesuarları vardır, bilgisine internette ulasilabiliyor ama hepsi Hollanda´ca.

Yazi da pek bir uzun oldu ama sonuç olarak; bir kere gelmeden önce nereye gideceksiniz ne yapacaksiniz internette bakin programinizi yapin ki zaman ve para kaybetmeyin, unutmayin burasi cok duzenli ve Turkiye'de bizim alistigimiz gibi herseyin bol bol olmadigi herseyin insanlarin ayagina servis yapilmadigi bir ulke duzenin disinda kalmak kayip demek. Faydali siteler:
Amsterdam icin, www.iamsterdam.com
Rotterdam icin, www.cityguiderotterdam.com
Delft icin, www.rondleidingindelft.nl
diğer şehirler icin ve Hollanda ile ilgili turistik bilgiler icin, www.holland.com

Not: Unutmayin Schipol'de (Amsterdam havaalani) ulkeye giriş yapan yolculara Free Shop'larda alısveriş hakki verilmiyor sadece ülkeden cikis yapan yolcular alisveris yapabilirler. Giriş yapan yolcular icin ise pasaport kontrolden sonra havaalanı icinde bir suru mağaza ve restoran mevcut bulunmaktadir. Hatta Schipol icin de bir de muze bulunmaktadirhttp://www.rijksmuseum.nl/tentoonstellingen/schiphol?lang=en  meraklisina ve zamani olanlara tavsiye ederim.

Herkese iyi tatiller, iyi gezmeler

Hollanda'da Alisveris Gelisme

Internette yazi yazmanin altin kurallarindan biri de fazla uzatmayacaksiniz yani yaziyi az ve oz yazip bir kac cumleyle ne soyleyecekseniz soyleyeceksiniz internette yazi okumaya insanlar fazla zaman ayirmiyorlarmis. O yuzden boyle alisveris gibi kocaman bir konuyu giris, gelisme ve sonuc basliklari altinda uce ayirdim.

Simdi Damrak'ta devam ediyoruz, mucevher, elmas meraki olan Amsterdam Diamond Center'a gozatabilirler sonucta Amsterdam tarihte ve hala Belcika'daki Antwerp ile birlikte elmas ticaretinin onemli bir sehri olmustur. Ikinci dunya savasinda da Rotterdam gibi yerle bir edilmedigi icin 17. Yuzyildan kalma binalarin ihtisamina bakabilir ve buranin ne denli zengin bir sehir oldugunu gorebilirsiniz.

Amsterdam Diamond Center

Yine Damrak uzerinde devam ediyoruz. De Bijenkorf buraya da girin es gecmeyin, dunyaca unlu tasarimcilarin kiyafet, taki, aksesuarlarini ev dekorasyon malzemeleri, oyuncak, kozmetik bir arada bulabilirsiniz. Tasarim urunleri oldugu icin pahalidir ama cok kaliteli urunler bulacaginiz icin eve gidince uzulmezsiniz fazla.

Damrak'i bitirdik. Dam meydanina geldik. Umarim sizde alisverisi bitirmissinizdir, zira daha gorulecek cok sey var. Madame Tusseaud muzesi, Rijksmuseum, Amsterdam Stedelijk Museum, Van Gogh Muzesi, Anna Frank Muzesi (Oraya gitmeden Amsterdam'dan ayrilmayin sakin) Ha bir de yine Damrak uzerinde Seks muzesi var o da artik meraklisina.

Hollanda'da Alisveris Giris

Eveet turist olarak buralara gelecek olanlarin en cok ilgilendigi konularadan, tarih, doga ve mimariden sonra tabii !?!?
Gecenlerde kizkardesim bize ziyarete geldi, ben kizkardesimi cok severim, benim kizkardesim alisverisi cok sever, ve ben alisverisi hic sevmem gerekmedigi surece dukkanlara adimi atmam bir tek supermarketlere gider mutfak alisverisi yaparim, yiyecek icecegin yaninda supermarketlerde satilan indirimli ivir zivirlardan (ozellikle kirtasiye ve oyuncak)  alirim eve gelince de ivir zivirlar ve ben ooylece birbirimize bakariz.
Ama kizkardesim farkli o giyecek magazalarina girer saatlerce o magazalarda vakit gecirir dedim ya kizkardesim alisverisi sever ben de kizkardesimi severim, alisverisi sevmem.
Ben sevmiyorum diye bu konuda yazmayacak degilim netekim bizim de topluma bir nevi yararimiz dokunsun degil mi.

Damrak caddesi

Kiz kardesimle Amsterdam'da yaptigimiz gezinin verdigi tecrubelerimi sizlere aktariyorum buyurun. Mesela alisverisinin bir kismini Amsterdam'da yapacak olan sevgili arkadaslar. Damrak caddesi uzerinde (Dam meydanina cikar) bir suru hediyelik esya satan dukkan var, girin bakin ama hicbirsey almayin cunku cok pahali, biz incecik penye bir t-shirt'i 20 euro'ya aldik degmez vallahi, o paraya neler var. Ama illaki Uzerinde Hollanda, Amsterdam, Ajax,otlayan  inek, lale, Hollanda bayragi ya da marihuana bitkisi baskili bir sey alacagim diyorsaniz siz bilirsiniz o turistik dukkanlardan alisveris yapabilirsiniz, ama once tum dukkanlari guzelce bir kontrol edin, ayni malin fiyati dukkandan dukkana fark ediyor. Fisinizi de mutlaka saklayin zira daha ucuzunu bulursaniz hemen donup iade edebilirsiniz. Hollanda'da her dukkan fisi ibraz edildigi surece mirin kirin etmeden malini geri alir. Damrak uzerinde yururken dukkanlardan basinizi kaldirabilirseniz sol tarafta uzerinde kocaman"Beurs van Berlage" diye yazan bir bina vardir o bina buralarin, en unlu mimarlarindan Berlage tarafindan yapilmis olup modern mimarinin ilk ornegi olarak kabul edilir.

Beurs van Berlage

Zamaninda cesitli urunler icin borsa binasi olarak hizmet veren bina bugun kongre, seminer ve toplantilar icin kullaniliyor. Eh soyle bir donun bakin yani bir sey demiyorum. Damrak'i bitirip Dam meydanina geldiginizde sag tarafta H&M magazasini gorursunuz, girin H&M urunleri hem cok guzeldir hem de uygun fiyatlidir, ama hicbirseyi denemeden almayin cunku Hollanda'li hanimlarin vucut yapilari bizden farkli oldugu icin askida cok begendiginiz bir sey uzerinizde cok acayip durabilir, omuzlar genis kalca dar, fazla uzun fazla bol gibi.
Damrak'in paralelinde Kalverstraat vardir orasi da magazalarla doludur Turistik cadde de olmadigi icin uygun fiyatli bir suru sey alabilirsiniz.

Sinterklaas Folklorik

Bir onceki yazimda Sinterklaas'la ilgili Kasim ayinda Hollanda'da neler oldugunu yazdim, simdi Sinterklaas kisiligi nereden geliyor, kimdir onlari yazayim. Baslamadan once, onceki yazida Sinterklaas'in sadece Schiedam sehrine gelip oradaki sehir muzesinde kaldigini yazmistim, ama sanirim her sehirde bu tur bir karsilama toreni yapiliyor sanirim( herkesin de anlayacagi gibi bu adamlar kostum giymis aktorler tabii ki :))

Simdi (Wikipedia'dan alinti yapiyorum) Sinterklaas'in kokenleri bizim Demre'li Santa Nikola'ya dayaniyor, ama torensel gelenekler daha sonraya mesela somine basina ayakkabi koyma gelenegi 15. yuzyila dayaniyor, amaci da zenginlerin gelip o ayakkabilarin icine hediye ya da para koyarak fakirlere yardim etmelerini saglamak, arsiv kayitlarina gore ilk olarak 5 kasim 1427'de Utrecht'teki Sint Nikola kilisesine ayakkabilar getirilmis, 6 Kasim gunu (Sint Nikola'nin oldugu gun) de ayakkabilara sehrin zenginleri tarafindan hediyeler konulmus.

Cocuklar tarafindan somine basina ayakkabi yerlestirme geleneginin ise 16. yuzyilda basladigina dair kayitlar var. O zamanda cocuklar hediye olarak kucuk oyunca, cikolata, sekerleme vesaire alirlarmis.

17. yuzyilda Jan Steen tarafindan yapilan iki resimde cocuklarin ayakkabilarinin icinden cikan hediyeler acikca gorulur. (Birisi yukarida)

Sinterklaas'in bugunku anlamda tam bir cocuk bayrami olarak kutlanmasi ise 19. yuzyila dayaniyor.
O donemde yaramazlik yapan cocuklara dayak atmanin hicbir ise yaramadigini goren pedagog-egitimci Jan Schenkman Sinterklaas figurunun cocuk egitiminde pozitif motivasyon saglamasi icin kullanilmasi fikrine dayanan tezi (yemegini yersen Sinterklaas'tan hediye alirsin uslu olursan, soz dinlersen vs. ipin ucunu kacirmamak sartiyla ise yaradigini soyleyebilirim, ama cocuklar hikayenin fazla etkisi altinda kalirlarsa bu sefer damlarda catilarda atiyla dolanan ak sakalli nur yuzlu Sinterklaas'in paranoyasiyla sabahi sabah ediyorlar, herseyi tadinda birakmak en iyisi tabii) ile bugunku anlamdaki bayramin temellerini atiyor.

Sinterklaas buralarda

Sinterklaas

Simdi su gunlerde bizim buralarda bir Sinterklaas cilginligidir gidiyor. Sinterklaas neymis kimmis anlatalam ozellikle Hollanda 'da okul caginda cocugu olan aileler dikkatle okusunlar. Sinterklaas (goedheilige man) iyi ve kutsal kisi her sene 5 Kasim'da gemisi ile Ispanya'dan Hollanda'ya Schiedam'in Maas nehri kiyisina  yaninda sevimli yardimcilari Zwarte Pietlerle birlikte gelirler kendisinin bu gelisi televizyondan canli olarak ta yayinlanir. 8 yas ve alti cocuklar bu gelisi heyecanla beklerler zira sevgili cocuklar butun sene boyunca soz dinlemisler, zamaninda yataga gitmisler onlerine konan her yemegi yemisler kisacasi cok caba gostermislerdir. Artik onumuzdeki bir ay boyunca cocuklar emeklerinin karsiligini alacaklardir.
Iyi ve kutsal kisi olan Sinterklaas yaninda Zwarte Pietlerle birlikte Schiedam sehir muzesinde kendisi icin hazirlanan saraya yerlesirler. Burada hediye hazirlama ve gonderme calismalarina baslarlar. Bu arada unutmayalim hediyeleri Sinterklaas adina biz ebeveynler aliyoruz. Cocuklar (bazi ailelerde 5 Kasim - 5 Aralik tarihleri arasinda her aksam, bizde hafta da bir) ayakkabilarinin bir tekini sominenin onune koyarlar, yanina da Sinterklaasin sevgili ati Amerigo  icin su ve havuc birakirlar ki hayvan susamis ve acikmis olabilir. Gece oldugunda da herkes uyurken Sinterklaas evlere sevgili ati Amerigo ve Zwarte Pietlerle birlikte bacadan girerler, ayakkabinin icine hediyelerini birakirlar. Sabah oldugundada cocuklar sevinc icinde gelip hediyelerini acarlar.

Asagiaki fotograflari ben iki yil onceki bir Sinterklaas ziyareti sirasinda cektim o zamanlar cocuklar kucukler tabii ki bu uzun boylu kardinal kiyafetleri icindeki adamdan odleri kopmustu. Gecen seneden beri de hediyelerle Sinterklaas arasindaki baglantiyi kurabildikleri icin aglamiyorlar artik.



Burasi hediyelerin hazirlandigi calisma odasi

Kendi cocuklarimla olan tecrubeme dayanarak burada soyluyorum ki butun bu numaralara ve hikayelere cocuklar aslinda inanmiyorlar yani anlatin lutfen bana koskoca at kucucuk bacadan iceri nasil gecsin, bana gore imkansiz cocuklara gorede imkansiz ama bu kadar hediyeden sekerlemeden hangi cocuk vazgecer ki. Evde olan biteni bir yana birakalim okullarda hikayeyi dehsetli bir sekilde destekliyorlar. cocuklar okula da ayakkabi goturup birakiyorlar o gece ogretmenler okulu darma dagin ediyorlar hani Sinterklaas atiyla iceri girmis Zwarte Pietler de oyun oynamislar gibi, her yerde siyah el izleri. bir de hediye de buluyorlar ayakkabilarinin  icinde. Daha bir de 5 Kasim gunu Sinterklaas okula gelecek sabahtan atli arabasiyla cocuklarin heyecani kelimelerle anlatilamaz, o gun yine hediye sekerleme vesaire alcaklar.
    
       5 Aralik aksami hediyeler aksami -pakjesavond- Sinter Klaas bizzat evlere gelip cuvalla hediye, hediyelerin yanina da bir mektup birakir. Tabii  bir ay onceden posta kutusuna reklamlar gelir eger Sinterklaas kiliginda birilerini kiralamak ve cocuklarinizin akillarini iyice baslarindan almak istiyorsaniz randevu almak durumundasiniz. Bu durum 5 Aralik´a kadar surer 5 Aralik´ta kendisi tekrar gemisine binip Ispanya´ya geri gider. Sonra da Noel aksami -24-25 Aralik- Kerstman bizim bildigimiz Noel Baba gelir, cam agacinin altina hediyelerini birakir. Bu hikayeyi de sonraki yazilarimda anlatacagim.

Merhaba!

Herkese merhaba

Ben Ennur, Hollanda'da yedibucuk yildir yasiyorum. Evliyim ve iki cocugum var. Burada sizlere(kizkardesimin verdigi cesaretle) Hollanda'da gundelik yasam ne nedir, nasil yasanir, ve de paket turlarda bulamayacaginiz gundelik, tarihi, sosyal ve ekonomik haberleri yazacagim, saniyorum burada yazacaklarim hem Hollanda'ya gelip gezmek hem de burada yasamak isteyenlere bir nebze fikir verecektir.